Kanser Hastalarına Sosyal Destek
Sosyal destek ağının bağlantısı ne kadar güçlüyse, yardımı da o kadar etkili olur.1
Kanser hastalarının yeni gerçekliklerine uyum sağlamaları ve tedavinin farklı aşamalarında çok sayıda fiziksel, psikolojik ve sosyal sorunla uğraşmaları gerekir.1 Bu nedenle, bununla başa çıkmak ve daha iyi bir yaşam kalitesi elde etmek için desteğe ihtiyaçları olabilir. Güçlü bir sosyal destek ağına sahip olan kişilerin pozitif kalma ve hastalığın getirdiği zorlukları yönetme olasılığı daha yüksektir.2
Sosyal destek ağı nedir ve ne içindir?
Sosyal destek ağı, hastanın aile üyeleri, arkadaşları ve komşularının yanı sıra sağlık sistemleri, dini kuruluşlar vb.nden meydana gelir. Destek, insanlar arasındaki ilişkilerden ve bağlar üzerinden gerçekleşir.1
Sosyal destek - Hem kanserli kişi hem de ailesi gibi yakınları için fiziksel, duygusal ve davranışsal faydalar sağlayabilecek, sosyal destek ağından gelen bilgi ve kaynaklar olarak tanımlanabilir. Destek verenler ve destek alanlar arasında karşılıklı bir bağdır. Sosyal destek ağının bağlantısı ne kadar güçlüyse, yardımı da o kadar etkili olur ve bu yardım aşağıdaki gibi birkaç farklı şekilde meydana gelebilir:1
- Arkadaşlık etmek - Doktor randevularına ve tedavi bölümlerine katılmak, eğlenceli ve/veya rahatlatıcı aktiviteler yaparak vakit geçirmek veya sadece yakınında olmak;
- Kişisel bilgi alışverişi - İçini dökmek, sırlarını paylaşmak, tavsiye istemek;
- Duygusal destek - Teşvik edici sözler söylemek ve/veya sarılmak gibi kabul, anlayış, şefkat ve destek göstermek ve söze dökmek;
- Maddi destek ve pragmatik yardım - Sağlık ekibi, hükümet ve STK'ların sağladığı gibi eğitimsel, finansal ve pratik yardımın yanı sıra günlük aktivitelerin yapılmasına yardımcı olmak, örneğin ev işleri yapmak gibi.
Kanserli kişilere yönelik gruplar sosyal destek ağının bir parçası olarak kabul ediliyor mu?
Kanserli kişilerin, hastalıkla başa çıkmaya çalışan (veya daha önce başa çıkmış olan) diğer insanları araması son derece doğaldır. Soru sormak ve endişeler ile hayal kırıklıkları hakkında konuşmak için güvenli ve rahat bir alan gibi gelmektedir. Bu yeni bağlar, sosyal destek ağlarının bir parçası haline gelir ve çoğu zaman yüz yüze görüşmeye hiç gerek kalmaz. Kanser hastası binlerce insanı birbirine bağlayan birkaç çevrimiçi grup mevcuttur.3
Destek gruplarının alaka düzeyi - Çevrimiçi veya yüz yüze destek gruplarının bir parçası olmak, çok yaygın ve rahatsız edici bir sorun olan, aynı durumu yaşayan başka kimse olmadığı duygusuna karşı yardımcı olur. Pek çok insan kansere karşı mücadele etse de, her bir insanın duyguları ve deneyimleri gerçekten de benzersizdir.3
Destek grubu nasıl seçilir - Her bir kişi, duygusal destek almak, hastalık ve onun yönleri hakkında bilgi edinmek veya her ikisini de içeren özel ihtiyaçlarını karşılayan bir grup aramalıdır. Kendilerini tanıtmak yerine anonim olarak katılmaya karar verirlerse, çevrimiçi gruplar daha iyi bir seçenektir. Gruplar farklı şekillerde de organize edilebilir ve bunun dikkate alınması gerekir. Hangisinin daha iyi olduğuna karar vermek de bireysel ihtiyaçlara bağlıdır. Farklı gruplara şunlar örnek verilebilir:4
- Bir üye veya belirli üyeler tarafından yönetilen kendine yardım veya topluluk grupları;
- Nitelikli bir kişinin katılımcılar için danışman olarak hizmet verdiği profesyonel liderliğindeki gruplar;
- Bir uzmanın veri, bilgi ve eğitim kaynakları sağladığı eğitim grupları.
Dikkat: Bilgi alışverişinde bulunmak ve diğer deneyimler hakkında bilgi edinmek faydalı olmakla birlikte, kanserli kişinin her bir vakanın benzersiz olduğunu ve tedavilerin giderek daha bireysel hale geldiğini çok net bir şekilde anlaması gerekir. Sizin durumunuz için geçerli veya alakalı olabileceğini düşündüğünüz herhangi bir bilgi öğrenirseniz, eyleme geçmeden önce sağlık uzmanınıza danışın.3
Referanslar:
1 - Bard BA, Cano DS. The Social Support Network’s Role in the Treatment of Adult People with Cancer (“O Papel da Rede Social de Apoio no Tratamento de Adultos com Câncer”). Available at: https://www.metodista.br/revistas/revistas-metodista/index.php/MUD/article/view/8742/6351. Access on: October/2019.
2 - Kolankiewicz ACB, Souza MM, Magnano TSBS, Doménico EBL. Social support perceived by cancer patients and its relation with social and demographic characteristics. Available at: http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1983-14472014000100031. Access on: October/2019.
3 - Support Groups for Cancer Patients Multiply on the Internet – Peer Help (“Grupos de Apoio para Pacientes com Câncer se Proliferam na Internet – Ajuda de Semelhantes”). INCA: José Alencar Gomes da Silva National Cancer Institute (“Instituto Nacional de Câncer José Alencar Gomes da Silva”). Available at: https://www.inca.gov.br/sites/ufu.sti.inca.local/files//media_root/rrc-22-social-ajuda-de-semelhantes.pdf. Access on: October/2019.
4 - Support Groups. American Society of Clinical Oncology – ASCO. Available at: https://www.cancer.net/coping-with-cancer/finding-support-and-information/support-groups. Access on: November/2019.
Konu hakkında daha fazla bilgi edinin
Kemoterapi Nedir?
Onkoloji Ekibinizin Multidisipliner Olmasının Avantajları
Kanser Tedavisi Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hastalar yeni rutinlerine uyum sağlamakta zorlanabilir, ancak işlerin daha pürüzsüz yürümesini sağlamak üzere bazı değişikliklerin yapılması gereklidir.
Kanser Tedavi Seanslarına Hazırlık ve Beslenme İpuçları
Tedaviniz sırasında günlük hayatınızda değiştireceğiniz birkaç şey, gerçek anlamda fark yaratabilir.
Radyoterapi Nedir, Nasıl Yapılır?
Besin Künyesi ve Gıda Etiketleri Üzerindeki Bilgiler Ne Anlama Gelir?
Ne yediğinizi bilmeniz daha sağlıklı tercihler yapmanızı sağlar.