Teşhis Konduktan Sonra Beslenme Rejimimi Nasıl Değiştirmeliyim?

Tedaviyle başa çıkabilmek için bağışıklık sisteminin ve vücudun genelinin desteğe ihtiyacı vardır. 

Daha zorlu tedavi yöntemlerine (ameliyat, kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve hormon tedavisi) başlamadan önce vücudunuzu, özellikle de bağışıklık sistemini hazırlamaya başlayabilirsiniz. Böylelikle, her bir seanstan ve prosedürden daha güçlü olarak çıkarsınız.^1,4 Kanserin beslenmeyi nasıl etkilediğini ve her bir kişinin ihtiyaçlarına göre hangi ayarlamaların uygun olduğunu anlamak çok önemlidir.

Kanser vücudun besinleri emme şeklini nasıl etkiler?

Kanserin vücudu etkileme yollarından biri, iştah azalması, tümörün neden olduğu metabolik değişiklikler ve tedavilerin yan etkileri sonucu meydana gelebilen yetersiz beslenmeye neden olmaktır.1 Kanser hastalarında yetersiz beslenmenin neden yaygın olduğunu öğrenin:

Tümörün metabolik aktivitesi, vücudun karbonhidratlar, proteinler ve yağlar gibi besinleri nasıl emdiğini etkiler. Sonuç olarak, aşağıdakiler meydana gelebilir¹:

• Kas kütlesi kaybı;
• Düşük insülin üretimi nedeniyle glikoz intoleransı;
• Vücudun enerji rezervlerinin daha düşük seviyelere inmesi.

Çoğunlukla yaşlılar ve hastalığın ileri aşamalarında olanlar olmak üzere kanser hastalarının %20 ila 80’i beslenme yetersizliği çekmektedir.⁴  Beslenme durumunun değerlendirmesine göre, beslenme rejiminde değişikliğe gitmek veya gıda takviyeleri almak gerekbilir.⁴

Tedavi, kemoterapi, hormon tedavisi, radyoterapi, immünoterapi ve/veya cerrahi müdahale olsun, iştahı, sindirimi ve dolayısıyla beslenmeyi etkileyen çeşitli yan etkilere neden olabilir. Bunlar:^1,3

• İştah kaybı;
• Ağız kuruluğu;
• Mide bulantısı ve kusma;
• Ağrılı Yutma;
• Ağızda metalik tat;
• Lezzet algısında değişiklik;
• Kabızlık;
• İshal;
• Ağız ülserleridir (aft).

Beslenme eksikliği ve tedavinin yan etkileri ile başa çıkmak için diyetinizi nasıl ayarlayacağınızı öğrenin,

Kanser teşhisi konduktan sonra beslenme rejimini değiştirmek neden önemlidir?

Tedavi başlamadan önce vücudun ilaçlara nasıl tepki vereceğini bilmenin bir yolu yoktur. Ancak, yalnızca ağızdan alınan beslenme rejimiyle beslenme hedeflerine ulaşılamayan bir kişide, beslenme tedavisi bu hedeflere ulaşmaya ve hastanın tedaviye toleransını arttırmaya yardımcı olabilir. Beslenme terapisi ihtiyacınızla ilgili olarak doktorunuza ve/veya diyetisyeninize danışın.

Beslenme müdahalesi, en iyi beslenme rejimiyle ilgili yönlendirmeyi, hastalık/tedavinin gıda alımını engelleyen yan etkileriyle başa çıkmaya yardımcı olmayı ve diyet takviyeleri hakkında rehberlik içerir.⁴

Teşhis konduktan sonra diyetinizi ayarlamak için beslenme tedavisi ile birlikte neler yapabileceğinizi öğrenin:³

• Her üç saatte bir olmak üzere, günde beş ila altı öğün beslenin. Yani, yemek yemeden uzun süre geçirmeyin;
• Günde en az iki litre sıvı alın. Bu sıvılar su, hindistan cevizi sütü, çay ve meyve/sebze suları olabilir. Günlük beslenmenizi not alarak bir rutin düzen oluşturun;
• Her gün meyve ve sebzelerle beslenin. Bunlar mineraller, fiberler ve vitaminler açısından zengin olup, sindirimi iyileştirir;
• Halihazırda iştahsızlık çekiyorsanız, yulaf lapası, çorba ve smoothie gibi yumuşak/sıvı seçenekleri tercih edin;
• Yemeklerinizi zenginleştirmek için çorbalara, yahnilere ve yulaf lapalarına zeytinyağı, krema veya iyi pişmiş yumurta sarısı ekleyin;
• Çeşitli yiyeceklerle renkli yemekler hazırlayın ve diyetinize yeni şeyler eklemeyi deneyin;
• İki meyveden veya bir meyve ve bir sebzeden, örneğin portakal ve havuçtan yapılmış meyve suları için;
• Tatları çeşitlendirmek için mümkün olduğunda mısır, yulaf ve badem gibi farklı unlar kullanın;
• Yağ ve şeker açısından zengin gıda veya aşırı işlenmiş besinlerin tüketimini sınırlandırın;
• Alkol almaktan kaçının.³

Teşhis konduktan sonra, tedavi öncesi ve tedavi sırasında beslenme ile ilgili tüm sorularınızı sormanız önemlidir. Hastalığı tedavi edecek doktorlarla konuşmanın yanı sıra bir diyetisyenden de yardım isteyin.

Referanslar:

1 - PINHO N.B. The effect of nutritional guidance and enteral and oral nutritional therapy during the preoperative period on individuals with head and neck tumor undergoing surgical treatment (“Efeito da orientação nutricional e da terapia nutricional enteral e oral no período pré-operatório em indivíduos com tumor de cabeça e pescoço submetidos ao tratamento cirúrgico”). Available at: http://bvsms.saude.gov.br/bvs/publicacoes/inca/nivaldo_barroso_efeito_da_orientacao_nutricional.pdf. Access on: October/2019. 
2 - IKEMORI E. etl. Oncology Nutrition (“Nutrição em Oncologia”),1st ed., 2003. 
3 - INCA: José Alencar Gomes da Silva National Cancer Institute (“Instituto Nacional de Câncer José Alencar Gomes da Silva”). Patient and Caregiver Nutrition Guide/Patient Guide (“Guia de Nutrição para Pacientes e Cuidadores/ Orientações aos pacientes”). Available at: https://www.inca.gov.br/sites/ufu.sti.inca.local/files//media/document//guia-de-nutricao-para-pacientes-e-cuidadores-web-2015.pdf. Access on: October/2019. 
4 - Brazilian Society of Parenteral and Enteral Nutrition (“Sociedade Brasileira de Nutrição Parenteral e Enteral”). BRASPEN’s nutritional therapy guidelines for cancer patients (“Diretriz BRASPEN de terapia nutricional no paciente com câncer”). Available at: https://faculdadebarretos.com.br/wp-content/uploads/2019/06/Diretriz_onco-2019-separata.pdf. Access on: October/2019.